Píslavottavæðing Saving Iceland rústar gildi baráttunnar.

Í gær fjallaði Kastljósið um Steinnunni Gunnlaugsdóttur, sem hóf afplánun fjögurra daga fangelsis refsingar sem hún kaus í stað þess að borga 50.000 kr. sekt sem hún fékk vegna aðgerða hennar, og annarra, við Kárahnjúkavirkjun. Þetta er það sem hún sagði:

Steinunn: Í mínum huga þá er ég ekki sek vegna þess að þetta var.. þetta eru mótmæli gagnvart því sem við erum ósátt við og mótmæli, hingað til, hefðin að mótmæla er alltaf sú að breyta einhverju og það sem sagt að leyfa manni að hafa einhverja tilfinningu fyrir því að það sé eitthvað lýðræðislegt, sem sagt, hérna, vald sem maður hefur til þess að breyta einhverju, það er bara ekki til staðar og um leið og maður finnur að maður nýtir þetta... þennan sem sagt, kost, að þá er um leið gripið til aðgerða eins og þessa, að setja mann í fangelsi.

Spurt: en er þetta ekki ofureinföldun á flókinni heimsmynd, samfélagsgerð?

Anna Björk Einarsdóttir: "Kannski, en stundum þurfum við að einfalda hlutina til að sjá hvað skiptir máli".

ég meina ég get ekki stöðvað lögregluna, og þá valdhafa sem lögreglan starfar fyrir, að setja mig í fangelsi. Ég get ekki stöðvað þá. En ég get staðið við mitt, sem er það að standa algerlega við mitt, og taka þá þeim afleiðingum.

Spurt: Og er það þess virði?

Steinunn: Já mér finnst það. Algerlega.

Spurt: og fyrir hverju eruð þið að berjast?

Steinunn: Við erum að berjast fyrir breyttum heimi.

Lögreglan fyrst og fremst er að þjóna hagsmunum þeirra sem ráða, stjórnvalda, og gæta þeiurra hagsmuna. Og í þeim skilningi voru þeir bara að vinna vinnuna sína. Þetta er náttúrulega fyrst og fremst barátta gegn því valdi sem virðist bara troða öllu um tær.

Spurt: En er þetta ekki doldið einföld nálgun og útópísk?

Steinunn: Ég myndi náttúrulega ekki vera í þessari baráttu ef ég myndi halda að þetta væri útópískt og barnalegt. Ég held, ég trúi því að það sé hægt að breyta heiminum og við beitum þeim aðferðum sem okkur er völ á.

Ég hef ekkert út á það að hún skuli mótmæla. Ég hef ekkert á móti hennar skoðunum (þó ég sé henni ósammála) og eiginlega ber ákveðn virðingu fyrir þeim sem berjast fyrir sínum málstað af slíkri ástríðu. En það er eitt sem sker í mín augu og eyru og það er píslavottavæðingin sem skín hér í gegn. Hún eyðileggur allt, finnst mér.

Á ensku er máltæki: If you can't do the time, don't do the crime. Þessir einstaklingar sem hafa ákveðið að sitja inni í stað þess að borga sekt, ákváðu þetta sjálf. Þau höfðu val og fyrsta val fyrir þau var að borga sekt. En þau ákváðu að sitja inni í staðinn. Þar af leiðandi er út í hött að halda því fram að lögreglan eða yfirvaldið sé að setja þau í fangelsi. Þau áttu sjálf völina og eiga því líka sjálf kvölina. Fyrir utan þá staðreynd að þau vissu hverjar afleiðingarnar gætu orðið í upphafi. Í upphafi skyldi endirinn skoða, stendur einhvers staðar.

Annað: Steinunn segist líta á sig sem saklausa vegna hugsjóna sinna. Þetta þykir mér alger firra, svo vægt sé til orða tekið. Þau vita nákvæmlega hvað mun gerast þegar þau fara út í þessi mótmæli, þessar aðgerðir. Aðgerðirnar sem þau gripu til eru sumar ólöglegar og þau hljóta að gera sér grein fyrir því. Þau hljóta líka að átta sig á því að lögreglan mun mæta og handtaka þá er brjóta lög, sem svo mun kannski leiða til ákæru og dóms. Ef ekki, þá eru þau barnalegir kjánar (sem ég held að þau séu ekki). En af hverju halda þau að þau séu yfir lögin hafin? Mér t.d. misbíður ný refsiákvæði í umferðalögum sem heimila upptöku bíla. Það þýðir ekki að ég haldi það að ef ég fer og keyri á 200 km hraða og er tekinn, sektaður, sviptur og bíllinn tekinn af mér, að þá sé ég saklaus af hraðakstri, bara af því að mér mislíkar einhver lög. Ég fer ekki og væli í fjölmiðlum yfir örlögum mínum þegar ég veit fullvel að afleiðingin af gjörðum mínum er engum öðrum að kenna en mér sjálfum. Ég yrði leiður fyrir endalokunum en svona er bara lífið, maður verður að axla ábyrgð á gjörðum sínum keikur og knarreistur ef prinsipp rekur mann út í þetta. Taka þessu eins og maður.

Þessi afstaða hennar, og sennilega fleiri í þessum hóp, að láta eins og að yfirvaldið sé svona vont við þau, sýnist mér snúast um píslavottavæðingu þessa blessaða fólks. Ég veit ekki með þau en fyrir mitt leyti þá verður að vera 100% æra í þessu, heiður og prinsipp. Og maður selur ekki prinsipp sí svona. En það finnst mér þau vera að gera með því að forðast það að axla sína ábyrgð. Að taka afleiðingum gjörða sinna, sem þau gerðu sér grein fyrir í upphafi, keik og knarreist. Nei, það er ákveðið að væla í Kastljósinu. Þetta þykir mér setja svartan blett á þetta hjá þeim.

Maður hefði sagt við sig "Þetta er sko hugsjónarfólk sem ég ber mikla virðingu fyrir" ef þau hefðu sleppt því að gera sig svona að píslavottum, sem eru sendir, saklausir, af vonda ríkisvaldinu í tugthús.

Nei, þau gripu til aðgerða sem hafa afleiðingar skv. landslögum í lýðræðis- og réttarríki. Ef þau hefðu bara sagt "Þetta er okkar val, á okkar ábyrgð, allt gert fyrir málstaðinn" þá hefði maður verið stoltur fyrir þeirra hönd, og dáðst að hugrekkinu. En þessi píslavottavæðing og væl yfir grimma, vonda kallinum, hvað allir eru vondir og eru að senda þau, saklaus, í fangelsi? Nei, þetta margfaldar allt þeirra verk með -1. Sem er mikil synd, þetta byrjaði svo vel.